Σκουπίδια: Το καθαρό μέλλον μιας βρόμικης ιστορίας.

Του  Στεργιάδη Απόστολου

Μηχανολόγος Μηχανικός Τ.Ε.

Για αιώνες τώρα τα σκουπίδια που παράγει ο άνθρωπος σε όλες τις δραστηριότητές του αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για την απομάκρυνσή τους, ενταφιασμό τους και την εξαφάνισή τους αν είναι δυνατόν έτσι ώστε να εξασφαλιστεί καθαρότερο περιβάλλον, μιας και τα σκουπίδια αποτελούν εστία μόλυνσης, κακοσμίας και αιτία πολλών ασθενειών που προσβάλουν τον άνθρωπο.

Χρόνο με τον χρόνο η ποσότητα σκουπιδιών που παράγεται ανά κάτοικο αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ποιότητα ζωής του ανθρώπου, παρά τις προσπάθειες κυρίως των τελευταίων δεκαετιών για ανακύκλωση, κομποστοποίηση και επαναχρησιμοποίηση σε κάποιο τρόπο των απορριμμάτων.

       Για πολλά χρόνια η απομάκρυνση και η ταφή των σκουπιδιών αποτελούσε την μοναδική λύση της «βρόμικης» ιστορίας που τα τελευταία χρόνια (20 με 30) ανακαλύφτηκε η «υγειονομική ταφή» (Χ.Υ.Τ.Α. Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων), μιας πρόσκαιρης, προσωρινής και πρόχειρης λύσης κρυψίματος των σκουπιδιών που παράγουμε.  Δεν είναι τίποτε περισσότερο από την παραδοσιακή ταφή με την τοποθέτηση ενός γαιοϋφάσματος για την παραλαβή και επεξεργασία των υγρών που αποστραγγίζουν. Τα γαιοϋφάσματα όμως με τον χρόνο καταστρέφονται, τα μηχανήματα θέλουν συντήρηση και η καταστροφή στο περιβάλλον μπορεί να γίνει μεγαλύτερη σε ένα κατεστραμμένο ΧΥΤΑ  από μια παραδοσιακή χωματερή.

Υπάρχει όμως λύση, μια λύση που τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια σε Ευρώπη, Αμερική και στα προηγμένα Ασιατικά κράτη βρήκε εφαρμογή και γλύτωσε στην κυριολεξία το πρόβλημα των αστικών απορριμμάτων που παράγει ο άνθρωπος. Η λύση είναι η Ενεργειακή Αξιοποίηση των Σκουπιδιών, (ΕΑΣ).

Η αεριοποίηση (παραγωγή βιοαερίου, καύσιμο) ή η καύση τους και την παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας και την παραγωγή Θερμικής Ενέργειας, που με τηλεθέρμανση μπορούν να τροφοδοτηθούν ζεστό νερό για την θέρμανση των σωμάτων καλοριφέρ των σπιτιών μας. Ενδεικτικά να σας πω πως μια μονάδα ΕΑΣ για την παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από τα σκουπίδια που παράγει ο Δήμος μας (περίπου 35.000 κάτοικοι) μπορεί να τροφοδοτήσει μια κωμόπολη όπως την Χαλκηδόνα και να θερμάνει τα Κουφάλια και κυρίως ΤΖΑΜΠΑ. Αυτή τη χρονιά δαπανούνται για την αποκομιδή, μεταφορά και την ταφή των σκουπιδιών στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης περίπου 1.300.000€ ετησίως, χρήματα από την τσέπη Δημοτών μας φορολογούμενους με φόρους, δασμούς, τέλη και λοιπά Χαράτσια!

      Θα υπάρξουν αντιδράσεις βέβαια της τοπικής κοινωνίας που κανείς δεν θα θέλει ένα «εργοστάσιο» που θα καίει σκουπίδια στην γειτονιά του, στο χωριό του ή στην Πόλη του. Στην παρακάτω φωτογραφία εκτός από ένα πανέμορφο πύργο σε ένα φιλοτεχνημένο περίβολο που θα τον έκανες μουσείο σύγχρονης τέχνης, λειτουργεί μια μονάδα ΕΑΣ σε μια από τις πλουσιότερες γειτονιές της Βιέννης που δίπλα της είναι οι βίλλες πλουσίων Βιεννέζων, πολιτικών, επιχειρηματιών και αξιωματούχων της Αυστρίας. Ο πύργος που διακρίνεται είναι η καμινάδα της μονάδας ΕΑΣ, που ακόμα σε απόσταση μόλις μερικών μέτρων τίποτα δεν θυμίζει, ούτε οσμίζει «εργοστάσιο» Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμμάτων. Τέτοιες μονάδες ΕΑΣ λειτουργούν τρεις στην καρδιά της Βιέννης εδώ και 10 περίπου χρόνια εγκατέλειψαν τους ΧΥΤΑ (που με πολλές πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκαστήκαμε να ακολουθήσουμε).

        Σήμερα υπάρχει η τεχνολογία, φθηνή σε σχέση με το κόστος της σημερινής διαχείρισης απορριμμάτων για μικρούς Δήμους όπως ο Δήμος Χαλκηδόνος. Αποφασιστικούς πολιτικούς χρειάζεται, ένα εμπεριστατωμένο  master plan (διαχειριστικό σχέδιο) και χρήματα για την αρχική επένδυση. «Δύσκολα τα χρόνια» θα μου πείτε, πουν ‘τα λεφτά; Υπάρχουν όμως και ιδιώτες επενδυτές, που μια σύμπραξη Δήμου και Ιδιωτών να δώσει μια προσοδοφόρα λύση στο μεγάλο κόστος της σημερινής διαχείρισης των σκουπιδιών. Μια μέση κατοικία στον Δήμο Κοζάνης (Δήμος που τροφοδοτείτε με τηλεθέρμανση από τις μονάδες παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας της ΔΕΗ) για τηλεθέρμανση πληρώνει 10-20€ τον μήνα, όταν η ίδια κατοικία στον Δήμο μας πληρώνει 300-400€ τον μήνα.

       Λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε ως πολίτες, ως Ενεργοί Πολίτες, που σέβονται το περιβάλλον και τον συνάνθρωπό τους. Σημαντικές ενέργειες όμως που προαπαιτούνται κάθε μιας Ενεργειακής ή Άλλης Διαχείρισης των απορριμμάτων μας.

1. Την Ανακύκλωση του σημαντικότερου μέρους των σκουπιδιών μας.
2. Την μείωση του όγκου των σκουπιδιών μας.
3. Την κομποστοποίηση των οργανικών απορριμμάτων.

Εδώ ο Δήμος πρέπει να σταθεί αρωγός και συντονιστής μιας ομαδικής προσπάθειας για την μείωση του όγκου σκουπιδιών, με κάδους ανακύκλωσης όσους και τους κάδους συμβατικών σκουπιδιών, με κάδους κομποστοποίησης οργανικών σκουπιδιών σε κάθε γειτονιά, και μια συνολική καμπάνια ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας.

Παράλληλα θα πρέπει να στραφεί στην Ενεργειακή Αξιοποίηση των Απορριμμάτων, που θα ακολουθήσει μια Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων. Ας γίνει ο Δήμος μας ο πρώτος Δήμος στην Ελλάδα που θα έχει Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων, που θα σέβεται το περιβάλλον και τους Δημότες του, θα δίνει λύσεις σε προβλήματα που χρόνια τώρα διογκώνονται. Σε Ευρωπαϊκά και προηγμένα κράτη στην υφήλιο ακολουθήθηκαν λύσης που ελάφρυναν τους Δημότες τους, ας τις ακολουθήσουμε και ‘μεις.

Απόφαση θέλει, Μελέτη και Έργο.